Avrupalı yaşlılar, küresel yaşlı turizminin en büyük payını temsil etmektedir. Avrupa’nın hızla artmakta olan emekli ve yaşlı vatandaş nüfusu, yaşlı turizmini umut verici bir pazar kaynağı haline getirmektedir. Avrupa nüfusunun yaklaşık beşte biri, 65 yaş üzerindeki 100 milyon yaşlıdır. Bu yaşlı nüfus, 2007 ve 2017 yılları arasında yüzde 2,4 oranında artış göstermiştir. Bu artışın önümüzdeki birkaç on yıl boyunca daha da artarak devam edeceği öngörülmektedir.
Avrupalı yaşlı turistlerden 65 ila 74 yaşları arasındakiler nispeten daha fazla seyahat etmektedir. Avrupalı yaşlılar, önceki nesillere göre daha sağlıklı ve daha zengindir, seyahat süreleri bakımından ise diğer yaş gruplarından daha esnektirler. Özellikle doğayı, kültürü, yorucu olmayan macera aktivitelerini birleştiren ve yöresel ya da yerel deneyim tatilleriyle ilgileniyorlar. Spa ve sağlık uygulamaları gibi türetilmiş ürünlere de yaşlıların ilgisinin artması bekleniyor. Avrupa genelinde emekli ve 65 yaş üzeri yaşlıların nüfus içindeki payı önemli ölçüde artmaktadır. Bu turistler, Avrupalıların keyif ve eğlence amaçlı turizm potansiyelinin yüzde 20’sini oluşturmaktadırlar.
TURİZMDE SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
Sağlık ve güvenlik, Avrupalı yaşlı turistler için özellikle önemlidir. Bu turistler evlerinde genellikle yüksek güvenlik ve güvenlik standartlarına alıştıklarından, seyahat ederken de aynı seviyeyi bulmayı beklemektedirler. Güvenliğe verdikleri önem, yaşlandıkça artma eğilimindedir. Çoğu Avrupalı turist gibi kıdemli turistler de sıklıkla varış yerlerinin güvenliğini sorgulamaktadır. Özellikle karayollarındaki trafik ve sürücülerle ilgili güvenli sürüş endişeleri olabilir. Sürücülerinin özelliklerini ve bindikleri araçların nasıl ve ne zaman testlerinin yapıldığına kadar çeşitli bilgileri bilmek isteyebiliyorlar. Kirli odalar ve arızalı yangın dedektörlerinin bulunması, varış noktalarında sıkıntı yaratabilir ve buna benzer durumlar tatillerinden sonra kötü eleştiriler yapmalarına neden olabilir. O nedenle genel güvenlik önlemlerine dikkat etmek gerekiyor. Örneğin, tur operatörleri araç ve gereçleri düzenli olarak kontrol etmeli ve bölgeyi iyi tanıyan deneyimli rehberler kiralamalıdır. Konaklama tesislerinde duman dedektörleri, yangın söndürücüler, acil durum çıkışları, ilk yardım çantaları ve 24 saat tıbbi yardım gibi güvenlik önlemleri eksiksiz alınmalıdır. Turistlere güvenlik kontrolleri ve lisans sonuçları her an gösterilebiliyor olmalıdır.
POLİTİK İSTİKRAR
Güvenlik özellikle Avrupalı turistler için önemlidir, çünkü bazı gelişmekte olan ülkeler politik olarak kararsızdır. Yaşlı turistler, siyasi huzursuzluğa sahip bölgeler gibi güvenli olmayan alanlardan uzak durma eğilimindedir. Çoğu ticari tur operatörü, Dışişleri Bakanlığı’nın güvensiz olduğunu beyan ettiği ülkelere tatil planları yapmamaktadır. Bu daha önce Türkiye’de olduğu gibi Mali, Mısır ve Kenya gibi ülkelerde turizm gelirlerinde bir düşüşe yol açmıştı. Turistlerin güvenlerini pekiştirmek için bölgenizdeki güvenlik durumundaki değişikliklerle ilgili potansiyel müşterilerin haberdar edilmesi gerekir. İletişimde açık ve dürüst olunmalı, hangi alanların güvenli olduğu veya güvenliğin nerede olabileceği açıklanmalı. Müşterilerin çok fazla bilgi kaynağı olabileceğini unutmamak gerekir. Müşterilerden gelen güvenlik deneyimlerinin web sitelerinde paylaşılması yararlıdır. Turistler diğer gezginlerin deneyimine değer verdiği için, kendilerini ne kadar güvende hissettikleri hakkında yazmalarına izin ve imkân vermek önemlidir. Bölge güvensiz ise, ticari tur operatörleri oraya gitmez. Bu durumda, gönüllü kuruluşlara ve bireysel gezginlere odaklanmakta fayda var. Seyahat edilecek ülkenin mevcut güvenlik durumunun hedef ülkenin Dışişleri Bakanlığı web sitesinden kontrol edilebildiğini unutmamak gerekir.
BENZERSİZ DENEYİMLER
Bugünün yaşlı turistleri, önceki nesillere göre daha fazla deneyim odaklıdır. Aktif olmayı, öğrenmeyi, keşfetmeyi ve yeni deneyimlerin tadını çıkarmayı severler. Yaşlı turistlerin ilgisini çekmenin bir diğer anahtarı da duygularına hitap etmektir. Tat, dokunuş, koku ve/veya sesi daha akılda kalıcı hale getiren bir seyahat deneyimi bulma eğilimindedirler. Örneğin macera, doğa ve kültürü eğitimsel unsurlarla birleştirerek ve yerlilerle temasa geçerek eşsiz deneyimler sunulabilir. Örneğin, yerel bir topluma yapılan ziyareti içeren kültürel bir yürüyüş turu. Yaşlı turistlerin yerel yaşlıların hayatlarına katılması, yerlilerle etkileşime geçmelerinin sağlanması onlar çin ilgi çekicidir. Unutulmaz deneyimler yaratmaya yardımcı olmak için mutfak bileşenleri, görsel sanatlar veya müzikal öğelerin seyahate eklenmesinde yarar var.
YÜKSEK KALİTE SEVİYELERİ
Avrupalı yaşlılar, önceki nesillere göre daha deneyimli ve daha sofistike turistlerdir. Giderek kalite bilincine sahip ve talepkâr olma eğilimindedirler. Turizm hizmet sağlayıcıları için kalite gereksinimi örnekleri; kişiselleştirilmiş ve 7/24 servisler, güler yüzlü personel, temiz, güvenli ve bakımlı tesisler, konforlu odalar ve yataklar, çeşitli ve sağlıklı yemekler sunmak kaçınılmaz olmalıdır. O nedenle seyahat paketleri geliştirirken yaşlı turistlerin kalite gereksinimlerini dikkate almak gerekiyor.
İYİ ERİŞİLEBİLİRLİK
Yaşlı turistler, genellikle erişilebilirlik açısından diğer dezavantajlı demografik segmentlerden daha fazla talep almaktadır. Bunun nedeni, diğer dezavantajlı gruplara göre genellikle daha küçük sakatlıklara sahip olmalarıdır. Hareket kısıtlılığı olan yaşlılar, örneğin aktif olarak rampaları ve asansörleri olan otelleri arar. Konaklama sağlayıcıları; tuvaletlerdeki rampalar ve tutunma yerleri, zemin kat odaları, asansörler ve valiz yardımları gibi yaşlılar için olanaklar sağlamalıdır. Bu tesislerle ilgili bilgiler broşürlerde ve web sitelerinde açık olarak yazılmalıdır. Bu ihtiyaçlar için genellemelerden kesinlikle kaçınmak gerekir. Tur operatörleri, kapıdan kapıya taşıma gibi ürün tekliflerine transferleri dahil etmelidir.
TIBBİ TESİSLER
Sağlık endişelerinin yaşla birlikte artması muhtemeldir. Yaşlı turistler, sık sık tatil yerlerinde tıbbi tesislerin mevcudiyeti hakkında bilgi almaktadır. Bu bilgi, yerel sağlık hizmetlerinden uzaklaşma konusunda kendilerini daha güvende hissetmelerini sağlayacaktır. Sağlık ve tıbbi acil durumlarla ilgili bilgilerin hem yaşlı turistler hem de tur operatörleri için hazır olduğundan emin olunmalı. 7/24 İngilizce konuşan tıbbi yardımın yanı sıra ilk yardım çantaları gibi temel tıbbi ekipmanın da olması gerekir. Seyahat ürününü yaşlı turistler arasında tanıtırken, işletmelerdeki mevcut tıbbi imkânları da belirtmek gerekiyor. Örneğin, Kenya ve Tanzanya hem yerli hem de turistler için helikopterli bir doktor hizmetine sahiptir. Bunu pazarlamada turistlere tıbbi bakım konusunda güven vermek için kullanıyorlar.
SEYAHAT PAKETİ
Yaşlı turistler, paket seyahatlerinin seçiminde genç yaş gruplarından daha hızlı karar verir. Yaşlıların paket tatil seçmelerinin temel nedeni, paket turlarını daha güvenilir bulmalarıdır. Birçok yaşlı turist, seyahat paketlerinin içerikleri ile ilgili ayrıntılı bilgi ister. Ne yapacaklarını ve ne zaman yapacaklarını söyleyen yapılandırılmış bir program isterler. Ayrıca, diğer insanlarla tanışmayı ve grup içinde kendilerini daha güvende hissetmeyi sevdikleri için genellikle 20-25 kişilik gruplar halinde seyahat etmeyi tercih ederler. Seyahat paketlerini oluştururken Avrupalı tur operatörleri ile birlikte çalışmak, bu paketlerin satılabilirliğini artırır. Bu tur operatörleri müşterilerini çok iyi tanırlar ve seyahat paketlerine ince ayar yapılmasına yardımcı olabilirler. Yaşlıların kendi ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre bir paket oluşturmalarını sağlayan esnek modüller ile paket turları oluşturmak da çok önemlidir. Seyahat paketinin güzergahını ayrıntılı bir şekilde açıklanması da yaşlı turistler için çok önemlidir.
YABANCI DİL
Turizm hizmetleri sağlayıcılarının iyi İngilizce dil becerilerine sahip olması beklenmektedir. Avrupa ülkelerine bağlı olarak bazı yaşlı turistler, kendi dillerini konuşan rehberleri tercih etmektedir. Bu aynı zamanda onların güven duymalarını da güçlendiriyor. Örneğin Alman yaşlı turistler, Almanca konuşan rehberleri şiddetle tercih ediyor. Rehber seçerken yerel rehberlerin iyi derecede İngilizce dil becerilerine sahip olduğundan emin olmak gerekiyor. Avrupa hedef pazarının dilini konuşan personel, kılavuz ve rehberler ile seyahate eşlik etmesi, yaşlı turistlerin tercihini kolaylaştırır.
Uzm. Dr. Sinan İBİŞ
Medikal Turizm Derneği Başkanı
