Safranbolu Belediyesi ev sahipliğinde düzenlenen; Tarihçi, Seyahat Yazarı, Profesyonel Turist Rehberi Saffet Emre Tonguç ile Kurumsal Konuşmacı, Eğitimci, Seyahat Yazarı Serda Büyükkoyuncu ve Butik Oteller Türkiye ekibinin ağırlandığı “Zamanın Durduğu Kent Safranbolu” gezisi, Yereli Takip Et organizasyonuyla 10-11 Haziran’da gerçekleşti.
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan ve “En İyi Korunan 20 Kent” arasında bulunan Safranbolu’ya, Safranbolu Belediye Başkanı Mimar Elif Köse ev sahipliğinde düzenlenen gezi, renkli anlara sahne oldu. İki kadın girişimci Nurhayat Coşkun ve Ece Basmacı Karalar’ın kurduğu “Yereli Takip Et” organizasyonuyla planlanan gezinin ilk durağı, ‘Şehir’ bölgesi olarak bilinen Safranbolu Çarşısı’ydı. Tarihi Belediye Binası önünde Safranbolu Belediye Başkanı Mimar Elif Köse ile buluşan Saffet Emre Tonguç ve Serda Büyükkoyuncu; Araştırmacı, Yazar ve Profesyonel Rehber Aytekin Aytekin mihmandarlığında evleriyle ve konaklarıyla ün kazanmış Safranbolu’nun tarihe tanıklık etmiş sokaklarında retrospektif bir tarih ve kültür turu gerçekleştirdiler. Cinci Han, Kahve Müzesi, Demirciler Çarşısı, Yemeniciler Arastası ve Hıdırlık ziyaretinin ardından İmren Lokum Konak’a hareket edildi.
“KENDİNİ KORUYAN KENT” SAFRANBOLU
Somut mirasın yanında soyut mirasların da yöre halkı tarafından korunarak yaşatıldığı Safranbolu’nun folklor geleneklerinin günümüze taşınan yegâne örneklerinden ‘Kına Gecesi’, İmren Lokum Konak’ta Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı tarafından temsil edildi. Temsilin açılışı, Safranbolu Belediyesi’nin eski başkanlarından Kızıltan Ulukavak tarafından yapıldı. Ulukavak, açılışta yaptığı konuşmada şunları ifade etti: “Safranbolu, ismini safran bitkisinden almış olmasına karşın safran kenti olarak değil, tarihsel bir kent olarak ünlenmiştir. Anadolu’da tarih içinde Safranbolu’dan çok daha önemli büyük kentler varken, onların değil de Safranbolu’nun öne çıkması, başka kentlerde eski evlerin yerini büyük beton bloklar halinde yüksek apartmanların almasına karşın Safranbolu’da eski Türk-Osmanlı yaşam biçimini simgeleyen 1.000’den fazla evin sokaklar boyunca, mahalleler halinde dimdik ayakta olmasındandır. Safranbolu’da ata yadigârı, baba mirası evleri korumak ve baba ocağını söndürmemek geleneği, sosyal bir kural olarak benimsendiğinden aynı ailenin tüm kuşakları; dedeler, nineler, babalar, evlatlar ve torunlardan oluşan ‘Ataerkil’ aile olarak uzun yıllar boyu hep aynı evde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Bu yüzden Safranbolu, ‘Kendini koruyan kent’ ve ‘Açık hava müzesi’ olarak tanımlanır.”
“SAFRANBOLU’YU YARIM GÜNDE GEZİLECEK BİR YER OLARAK DÜŞÜNMEYİN”
Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı’nın temsil ettiği kına gecesinde İmren Lokumları, konuklara Safranbolu’nun yöresel lezzetlerinden safranlı zerde ikram etti. İlk günün akşamında Bağlar’da yer alan Havuzlu Köşk’te İmren Lokumları ev sahipliğinde düzenlenen akşam yemeği, Safranbolu Belediye Başkanı Mimar Elif Köse’nin katılımı ile gerçekleşti. Safranbolu Düğün Menüsü’nün servis edildiği akşam yemeğinde, Başkan Köse şöyle konuştu: “Yereli Takip Et ekibine teşekkür ederek konuşmama başlamak istiyorum. Pandemi sürecinde Instagram aracılığı ile Safranbolu’yu tanıtmak için, Safranbolu’ya daha önce hiç gelmemiş önemli konukları, konularında uzman kişileri bularak, cumartesi akşamları programlar yapıyorduk. Sonra, Ece Basmacı Karalar ile konuştuk ve böyle bir organizasyona karar verdik. Safranbolu, önemli kültürel mirasa sahip bir kent. Böylesine güzel bir gezi ile Safranbolu’yu konuklarımıza tanıtmaya çalıştık. Umarım amacımıza ulaşmışızdır. Çünkü uzman ve kaliteli programlar yapan kişilerin Safranbolu’ya dikkat çekmesi bizim için çok önemli. Safranbolu’yu yarım günde gezilecek bir yer olarak düşünmek yanlış. Sıkıntımız, Safranbolu’daki kültürel değerleri bilmeyenlerin gelmesi. Amacımız burayı ev ev, sokak sokak ziyaret edecek insanları buraya getirebilmek. Bu kapsamda Safranbolu Turizm İşletmecileri Derneği ile de çalışmalar yapıyoruz.”
“YAŞAMSAL KÖKLERİN, YEREL DEĞERLERİN, ŞEHİR HİKAYELERİNİN PEŞİNDEYİZ”
Yereli Takip Et Kurucu Ortağı Nurhayat Coşkun; “Yereli Takip Et olarak şehirleri birer kültür elçisi ve yaşanmışlıkların canlı belleği olarak ele alıyoruz. Tam da bu nedenle yaşamsal köklerin, yerel değerlerin ve şehir hikâyelerinin peşindeyiz” derken, Yereli Takip Et Kurucu Ortağı Ece Basmacı Karalar ise; “1994 yılında UNESCO tarafından ihtiva ettiği istisnai ve evrensel kültürel varlıkları bakımından Dünya Miras Listesi’ne dâhil edilen Safranbolu’nun ilk durağımız olması elbette tesadüf değil. Safranbolu evlerindeki en temel mimari unsurlardan biri, evlerin birbirinin günışığını ve manzarasını kapatmayacak şekilde inşa edilmeleri. Birbirine saygı unsuru üzerine temellenen bir kent, dünya mirası olmayı fazlasıyla hak ediyor” açıklamasıda bulundu.
“OSMANLI’NIN O NAİF GELENEKLERİNİN ÇOK GÜZEL YANSIMALARINI GÖRDÜK”
Tarihçi, Seyahat Yazarı, Profesyonel Turist Rehberi Saffet Emre Tonguç da “Osmanlı’nın o naif geleneklerinin pek çok güzel yansımalarını gördük Safranbolu’da. En güzellerinden birini de ‘Kına Gecesi’ seremonisi olarak deneyimledik. Safranbolu’da terzilerin yanına çırak verilen kız çocuklarının evlenme çağına dek hem zarafet hem de usta terzilik öğrenmelerinin en güzel arz-ı endam yeri, elbetteki günler süren düğünler ve kına geceleri olmuş. Annelerin oğullarına kız beğenme yarışı için bundan iyi fırsat olmaz diye düşünülmüş olsa gerek ki Safranbolu düğünleri 5 gün sürmekteymiş. Pazartesi çeyiz yerleştirme yapılır, hem resmi hem imam nikâhı kıyılırmış. Salı, gelin hamamı günüymüş. Akşamında sağdıç gecesi yapılırmış. Çarşamba çok önemli, çünkü oğlan evinde ev yerleştirme, kız evinde kına gecesi yapılırmış. 1 altın karşılığı avucunu zorla açan gelinin avuçlarına kına yakılır, öğütler verilir, kah hüzünle kah keyifle çalgılar çalınır, danslar edilirmiş. Perşembe erkekler hamamı günü, ardından hoca ve dört aminci çocukla gelin alınır, dualarla yeni evine uğurlanırmış. Cuma semetinde sağdıçlar, gelin ve dileyen davetliler bolca oynar, ikramlar sonrasında da herkes evlerine yolculanırmış. Bize bu harika kına gecesini hazırlayıp sunan Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı gönüllülerine, ben ve ortağım Serda Büyükkoyuncu ile tüm ekibimiz adına çok teşekkür ederiz” ifadelerini kullandı.
“BİR MİMARİ SANAT ŞAHESERİ SAFRANBOLU”
Kurumsal Konuşmacı, Eğitimci, Seyahat Yazarı Serda Büyükkoyuncu ise; “Neredeyse Osmanlı topraklarına geçtiği halini korumayı başarmış nadir ve nadide bir şehir, bir mimari sanat şaheseri Safranbolu. Bembeyaz evleri yan yana dizilmiş inciler gibi, yer altındaki maden cevherlerine nazire yapan yapılar, çizilmiş mücevherler gibi… Safranbolu’ya gelmek için sayısız sebep, Safranbolu’yu gezmek için sayısız mürettep güzellik var. Eğer gelirseniz de Tarihi Belediye Binası, Cinci Han, Kahve Müzesi, Demirciler Çarşısı, Yemeniciler Arastası, Hıdırlık, İmren Lokum Konak, Dereköy Gizli Cennet, Kent Müzesi ve daha nicesi var” dedi.
GEZİ DAMAKLARDA DOYUMSUZ BİR TAT BIRAKTI
Safranbolulu Paçacıoğlu Ailesi’nin Bağlar bölgesinde bulunan, aslına uygun ve her detayı ince ince düşünülerek restore edilmiş Paçacıoğlu Bağ Evi’nde konaklayan Saffet Emre Tonguç ve Serda Büyükkoyuncu, organizasyonun ikinci gününe Safranbolulu İlhan & Yılmaz Kavuşturucu çiftinin sahibi olduğu Kavuşturucu Konak’ta sabah kahvesi içerek başladı. Kavuşturucu Ailesi, sımsıcak Anadolu insanının samimiyeti ile konukları karşıladılar. Yeşil Çizme Doğa Evi’ni ziyaret etmek için Kavuşturucu Konak’tan hareket edildi ve ardından Safranbolu’nun ününe vesile lokumlarının pakete ulaşan yolculuğuna tanıklık etmek için İmren Lokum İmalat Atölyesi gezildi. Öğle yemeği için Safranbolu Dizdar Taş Değirmen’de Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı Başkanı Şefik Dizdar ile bir araya gelen ekip, son olarak Eski Hükümet Konağı’nı ziyaret ederek günü tamamladı. Safranbolu sokak aralarında, Safranbolu insanını, tarihi, gelenekleri, sanatı, yaşanmışlıkları, kültürü, yerel lezzetleri, folkloru yâd ederek, yerinde deneyimleyerek dolu dolu geçen iki gün, damaklarda doyumsuz bir tat bıraktı.
Türkiye’nin yerel kültürlerini deneyimlemek için @yerelitakipet Instagram hesabını takip edebilirsiniz...
