Uçaklarda sosyal mesafeli bilet satışları turizmi nasıl etkiler?

Yazar Kemal Sinmez

Bir varlık düşünün; gözle görülmeyecek kadar küçük, ancak hakimiyet kurduğu alan çok ama çok büyük. İşte corona virüsü böyle bir şey. Virüs insanların arasına girdi ve mesafeyi açtı. Eskiden aramıza kara kedi girdi derlerdi. Batıl inanışa göre kara kedi, insanların arasını açardı. Şimdi aradaki bütün mesafeleri virüs belirliyor. Anneler babalar çocuklarına, dedeler nineler torunlarına sarılamıyor. Sadece uzaktan bakmakla yetiniliyor. Tabii ki çocuklar bunu algılayamıyor. Görmedikleri, bilmedikleri bir şey babasının, annesinin sevgisini onlardan alıyor. Özellikle sağlık çalışanlarının aileleri, bu sorunla daha çok karşı karşıya kaldı.

CORONA GELDİ, ARAYA MESAFE GİRDİ, EN ÇOK TURİZM SEKTÖRÜ ZARAR GÖRDÜ

Virüsün toplum içinde hızlı yayılımını engellemek için ortak kullanımlı yerlerde insanlar arasına zorunlu mesafe kuralı getirildi. Bu mesafe açık alanlarda kişiler arası 1.5 metre, otobüslerde ve uçaklarda dört yönde bir boş koltuk mesafesi olarak uygulanıyor. Boş koltuk mesafesi, uçak kapasitesini yüzde 50-60 oranında düşürüyor. Zorunlu düşürülen yolcu sayısından dolayı havayolu firmalarının zarar etmemesi için mecburen fiyat arttırmak zorunda kaldılar. Bu dönemin henüz ilk günleri yaşanırken uçuşlar iptal edildiği için sosyal mesafeli uçuşların firmalara ve yolculara etkisini çok göremedik.

Ancak mayıs ortalarında veya haziran başında uçuşlar kısıtlı da olsa başlayacak. Tabii ki bir süre uçuşlar sosyal mesafeli olacak. İlk öngörülere göre bu sürenin haziran sonuna kadar olması bekleniyor. Daha sonrası virüsün ilerlemesine göre değişebilir. Sosyal mesafeli uçuşlarda koltuk kapasitelerinden yüzde 50’sini kaybedecek, hatta yeterli yolcu bulamayacak olan havayolu firmalarının bilet fiyatlarına yüzde 30’lara varan oranlarda zam yapması, beklenen sonuç olacaktır. Hatta özel havayolu firmaları, bu miktarı daha yüksek tutmak zorunda kalabilir. Milli hava yollarının bu durumu belli oranda sübvanse etmesi, sektörün beklentisi olacaktır.

Kemal Sinmez Uçaklarda sosyal mesafeli bilet satışları turizmi nasıl etkiler?
ÖZSERMAYESİ OLMAYAN TESİSLERDE FİNANS SIKINTILARI YÜKSEK OLACAK

Sosyal mesafeli uçuşlar, turizm sektörüne doğrudan negatif bir etki yaratacaktır. Uçak, konaklama, ara transferler dahil satılan haftalık konaklama paketlerinin fiyatları otomatik olarak yükselecektir. Yükselen fiyatlar, satışları düşürecektir. Satışları yükseltmek için paket fiyatlarını düşürme yükünün büyük bölümü sadece otelcilerin üzerine kalacaktır. Yani oteller, oda fiyatlarını en düşük seviyede tutmak zorunda kalacak. Oteller üzerindeki tüm yüklere rağmen oda içinde aynı aileden kişileri konaklatabildiği için bir nebze avantajlı olacaklardır. Ancak otellerin tüm yükü karşılama oranları, bazı tesisler için çok zor olacaktır. Kiralık oteller, özellikle kirasını peşin ödemiş olan oteller bu yükün altından kalkamayabilir. Bu tür tesislerde hizmet kalitesinde düşüşün olması doğal sonuç olacaktır. Hatta personel maaşlarının ödenememesi veya bir iki aylık gecikmeler olabilecektir.

Özellikle ülkelerarası sınırların açılması gecikirse ve koltuk mesafeli uçuşlarda yolcu sayıları düşük olursa, sezon ortası itibarı ile turizm sektöründe yüksek oranda icralık durumlar söz konusu olacaktır. Bu süreci iyi yönetmek, otel genel müdürlerinin elindedir. Bu aynı zamanda genel müdürlerin kriz yönetim performansları olacaktır. Özellikle yeni yöneticiler, hedeflenen mütevazı taleplere göre kısmı açılışlar planlamalıdır. Yani tesisin belirli katlarını ya da belirli bloklarını açmak, yeterli sayıda restoranı aktif etmek, özellikle işetme ve hijyen maliyeti yüksek havuzlar yerine plaj hizmetlerine ağırlık vermek, birden fazla yeteneğe sahip personellerle hizmete başlamak, daha ucuza gelse bile yüksek stoklu satın almalardan kaçınmak, büyük taahhütlere imza atmamak gibi önemli konulara dikkat etmelilerdir. Şimdilik pozitif yaklaşımlarla biteceğine inandığımız, ancak kesinlikle sonu belirsiz görünen bu süreci dikkatli geçirmeliyiz.

Kapadokya
KAPADOKYA’NIN GÖKKUŞAĞI BALONLARI SOSYAL MESAFE KURALIYLA UÇABİLİR Mİ?

Gece sabaha karşı hummalı bir çalışma başlıyor. Balon operatörleri, kamyonetlerine balonlarını koyup en iyi kalkış noktasına gidiyorlar. Tur rehberleri, turistleri gece saat 4-5 sularında otellerinden alıyor. Balon operatörleri, pilotu ve turistler kalkış noktasında buluşuyor. Hep birlikte keyifli sohbetler yapılırken, balon propan gazı ile sıcak hava doldurulur. Balon doğrulunca sepete binilir, seyahat başlar. Seher vakti uçuş başlar ve gökyüzünde dev meşaleler gibi görünür balonlar. Sonra gündoğumu efsanesi başlar balon sepetinde. Ortalama 2 saatlik bir periler diyarı yolculuğu, şafak keyfi yaşanır gökyüzünde. Hiç ummadıkları keyifli anlar yaşar balon yolcuları. Tur sonunda hepsi süzülerek yere iner. İnişin keyfi masallar diyarında şampanyalarla kutlanır. Çekilen fotoğraflar sosyal medyalara yüklenir. Bu döngü yıl boyunca böyle devam eder. Ancak bir aydan beri Kapadokya’nın gökkuşağı balonları da corona virüsünden dolayı yere indi. Onlar da yeni kalkış tarihlerini bekliyor ama nasıl kalkacaklar? Onlar da sosyal mesafeye dikkat etmeliler. Sepetleri çok küçük olduğu ve kara taşıtlarındaki gibi indi bindi olmadığı için balonlardaki sosyal mesafe kuralları yolcu sayısını çok düşürecek. Buna istinaden kişi başı uçuş maliyetleri çok yüksek olacaktır. Bu maliyetleri paylaşacak iş ortakları olmadığı için balon firmaları oldukça zor günler geçirecek. Özellikle bu yılı sadece maliyetine çalışmakla geçirebilirler.

Görünen sonuç şu ki, virüs etkisi ne kadar biterse bitsin, insanlar sosyal mesafeli yaşama özen gösterecektir. Tabii ki tatillerinde de sosyal mesafe beklentileri devam edecek. Ancak sosyal mesafe kuralından dolayı yükselen tatil maliyetleri, maalesef ki turist sayısını ve turizm gelirlerini ciddi oranda düşürecektir. Tüm otelcilere sezon ortasında tam dolu olacak gibi hazır olmalarını ama aynı şekilde sosyal mesafe kuralından dolayı çok düşük doluluklarla da geçirebileceklerini planlamalarını öneriyoruz.

Her ne olursa olsun önce sağlık, sonra sezonumuz mütevazı da olsa kazançlı bir yıl olsun…

Kemal SİNMEZ
tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER