Türk turizmini bekleyen büyük tehlike

Yazar Kadir Toprakkaya

Putin’le işler yolunda ama Ruble’nin değer kaybı Türk turizmini vurabilir

Geçen yıl Türkiye’yi ziyaret eden 35 milyon turistin 4 milyon 200 bini Rusya’dan geldi. Ancak, Ruble’nin hızlı değer kaybının turizm sektörünü olumsuz etkileyeceği endişesi hâkim. Sektör temsilcileri, bu konuda, hükümet düzeyinde önlem alınmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Katoliklerin Papası, Vatikan Devlet Başkanı Birinci Fransuva’nın ardından bugün Ak Saray’da ağırlayacağı ikinci Devlet Başkanı Rusya lideri Vladimir Putin olacak.

Erdoğan ve Putin, Türkiye’yi kuzeyinden ve güneyinden kuşatan Ukrayna ve Suriye krizlerinin aradaki ticareti etkilememesi için önceden anlaşmışlardı zaten. Putin’in AA’ya demecinde Türkiye’yi ABD-AB ekseninden “bağımsız” politikası nedeniye övmesi, bunu gösteriyor. Moskova, Ankara’nın ambargoya aldırmaması, doğalgaz almaya ve Akkuyu nükleer santrali projesine devam etmesinden memnun.

Rusya ile turizm konusu ön sırada olmasa da görüşmelerde gündeme gelecek başlıklardan. Ama Rus turistler konusu turizm sektörünün, özellikle de Antalya turizmcilerini 2015 sezonu ve sonrası için endişeye sevk eden konular arasında.

Bu konu 28 Kasım’da Antalya’da yayınlanan Resort dergisi tarafından düzenlenen “Geleceğin Turizmi, Turizmin Geleceği” başlıklı bir konferansta da gündeme geldi.

***

Akdeniz Turizm Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısalihoğlu, Rus rublesinin Amerikan doları karşısında hızlı değer kaybının turizm sektörünü olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu; bu konuda hükümet düzeyinde de önlemler alınması gerektiğini söyledi.

Ruble’nin 2014 yılında dolar karşısında değer kaybı yüzde 30’u aşmış durumda. Başlıca nedeni Rusya’nın Kırım’ı ilhak dahil izlediği Ukrayna siyaseti nedeniyle ABD ve AB tarafından uygulanan ekonomik yaptırımlar ve yine bu konuyla bağlantılı, Suudi Arabistan önderliğinde OPEC’in üretimi artırması sonucu düşen petrol ve gaz fiyatları. Rus Maliye Bakanlığı geçenlerde Rusya’nın (40’ı yaptırımlardan olmak üzere) ilk dokuz aydaki zararını 140 milyar dolar olarak açıkladı.
Rus parasının hızlı değer kaybı Rus vatandaşlarının alım gücünü düşürüyor ve aile bütçesinden ilk kesilen giderler arasında gezilere ayrılan para geliyor.

***

İşte Rusların bütçesinden 2015’te kesilmesi muhtemel o gezi paraları, Antalyalı turizmciler için endişe kaynağı.

Geçen yıl Türkiye’ye gelen 35 milyon turistin 4 milyon 200 bini Rusya’dan geldi; 5 milyon Almanın ardından ikinci sıradalar.

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık “Dünyada en fazla turist alan 6’ıncı ülke olduk” diyor; “Bu turistlerin 12 milyonu sadece Antalya’ya geldi.”

Antalya’da ise sıralama değişiyor; Ruslar 3 milyon 300 bin turistle birinci sırada, onu 2 milyon 900 bin ile Almanlar izliyor.

Rus Sberbank’ın 2012’de satın aldığı Denizbank’ın Genel Müdürü Hakan Ateş, “Ama” diyor, “Turizm gelirlerinde 10’uncu sıradayız”. Evet, Ateş’in deyişiyle “Turizm Türkiye’nin petrolü”. Türkiye’nin 800 milyar dolar milli gelirinin 32 milyar doları, yüzde 4’ü turizmden geliyor ama gelen turist Türkiye’nin rakipleri kadar para bırakmıyor.

***

Şimdi o bırakılan paranın da azalması ihtimali var. Rus turistin alım gücünün düşmesinin yanısıra, Alman tursitte de belirgin bir soğuma eğilimi gözlüyor Antalyalı turizmciler. Son dönemde Gezi’den Kürt meselesine, Suriye’den IŞİD’e dek yaşanan siyasi sorunlar, bir de ekonomik kriz nedeniyle fiyat kırınca, Alman turistlerin yeniden Yunanistan’a meyletmesine neden olmuş.

Hacısalihoğlu, “Turizm, savaş gibi kelimelerle anılmak istemez” diyor; diğer yandan Türkiye’nin 1 milyon 600 bin Suriyeli mülteciye insani duygularla yardım etmiş olmasının dahi Dünyaya yeterince etkili anlatılamamış olmasından yakınıyor.

Thomas Cook, dünyanın en büyük tur operatörlerinden. Konferansa katılıp bir de konuşma yapan İcra Kurulu Başkanı Peter Frankhauser’e, Ukrayna, Suriye gibi krizlerin Türkiye’ye turist akışı bakımından etkisini sordum.

“Daha kötü krizler de gördük” dedi ve ekledi: “Müşterilerimize, Antalya’nın Suriye sınırından 400 mil (640 km) uzakta olduğunu anlatmakta zorluk çekmeyiz. Bu yeni dünyanın bir gerçeği, krizlerle birlikte yaşamayı öğrenmeliyiz. Benim asıl uykularımı kaçıran başka sorun. Müşterilerimizin tüketim alışkanlıkları hızla değişiyor, içerik farklılığı bekliyor ve bütün bilgileri de ellerindeki mobil cihazlarda dijital olarak istiyorlar.”

Bu da bizi yeniden turistin beklentilerinin değişmesi ve alım gücü sorununa getiriyor

***

Antalya aslında siyasi olarak da daha çok önem kazanan bir şehir. Başbakan Ahmet Davutoğlu, 2015 Kasım ayında G20 Zirvesi’nin Antalya’da düzenleneceğini söyledi. Belediye Başkanı Menderes Türel, EXPO 2016’dan şehir olarak beklentilerinin büyük olduğunu vurguluyor, hazırlıklar başlamış durumda.

Türkiye turizm sektöründe İstanbul ile birlikte başı çeken Antalyalı turizmcilerin güncel sorunu ise Alman turistleri ama daha acil olarak Rus turistleri kaçırmamak. Ürün çeşitliliğini artırmak, daha zengin içerik sunmak, özellikle çevre korumaya daha fazla ağırlık vermek ve dijital çağa hızla ayak uydurmak gibi eksikliklerinin farkında görünüyorlar. Ama hükümetten de daha fazla ilgi ve destek hak ettiklerini düşünüyorlar.

Konu siyasileşmesin diye hiç biri ismini vermek istemedi ama, hemen hepsi Turizm ve Kültür Bakanı Ömer Çelik’in de konferansa gelip seslerini duymasını, bu konulara eğilmesini istediklerini söylediler.

Bizden iletmesi.

 

RADİKAL GAZETESİ YAZARI MURAT YETKİN 

tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER