Faruk Pekin’in “İstanbul Şehrin Sırları” kitabı çıktı!

Yazar Kadir Toprakkaya

30 yılı aşkın süredir dünyanın dört bir yanına yaptığı gezilerle insanlara keşfetme duygusunu aşılayan turizmci ve rehber Faruk Pekin’in yeni kitabı ‘İstanbul Şehrin Sırları’ raflardaki yerini aldı. Kitapta yaklaşık on bin yıllık kesintisiz yaşamı, eşsiz coğrafyası, kültürü, mimarisi, tarihi ve insanıyla İstanbul’a ait pek çok detaya ulaşacaksınız. Pekin’le kitabın imza gününde buluşup İstanbul ve kitabı hakkında konuştuk.

Faruk Pekin

Yedi bölümde İstanbul

Şehrin tüm ayrıntıları kitapta yedi ayrı bölümde sunuluyor: Birinci bölüm Şehrin Doğası, Haliç ve Boğaziçi’ni, şehrin yedi tepesini, taşını toprağını, suyunu havasını, florası ve faunasını ele alıyor.
İkinci bölüm Benzersiz Bir Tarih’te İstanbul’un kuruluş efsaneleri, tarih boyunca İstanbul’un adları, buradaki tarihöncesi yerleşimler; Bizantion, Konstantinopolis ve Fatih’in İstanbul’u, şehrin beşeri coğrafyası ve kültür çeşitliliği, 19. yüzyıl sonrası önce “Batılılaşan”, sonrasında hiper-modernleşen İstanbul’un hikâyesi anlatılıyor; yabancı seyyahların, sanatçıların ve ressamların İstanbul’u nasıl gördükleri ve aktardıkları değerlendiriliyor.
Üçüncü bölüm İstanbul’da Suyun Öyküsü, Osmanlı öncesi ve Osmanlı döneminde suyun taşınması ve kullanımını, ayrıca kentteki çeşmeleri, hamamları ve ayazmaları işliyor. Dördüncü bölüm İstanbul’da Ulaşım ise 19. yüzyıla kadar karada yaya, atlı olarak ya da at, öküz arabalarıyla; denizdeyse kayıklar, peremeler ve mavnalarla gerçekleştirilen kent içi ulaşımı ve 19. yüzyıl itibariyle yaşanan değişikleri inceliyor.
Beşinci bölüm İstanbul’dan İlginç Köşeler’de surlar, kaleler, kuleler, saat kuleleri, deniz fenerleri, anıt sütunlar, külliyeler, camiler, tekkeler, cemevleri, kiliseler, sinagoglar, türbeler ve ziyaret yerleri, resim ve heykel, mezar taşları, nişantaşları, güneş saatleri, kuş evleri, sivil yapılar ve kamu yapıları bağlamında İstanbul’un dikkat çeken yapılarına odaklanıyor.
Altıncı bölüm İstanbul’da Gündelik Hayat: Bu bölümde de İstanbul’da süregiden gündelik hayat, kültür mekânları, bedestenler, arastalar, hanlar, çarşılar, pazarlar, seyyar satıcılar, geleneksel el sanatları, İstanbul mutfağı, yeme-içme kültürü, kahvehaneler ve eğlence hayatı bağlamında ele alınıyor.

Son bölümde ise yazar, sizi Kapalıçarşı’da, Mahmutpaşa’da, Tahtakale’de, Süleymaniye’de, Zeyrek’te, Fatih’te, Cerrahpaşa’da, Samatya’da, Galata’da, Pera’da, Beşiktaş’ta, Boğaziçi’nde, Üsküdar’da, Kadıköy’de, Bakırköy’de, Yeşilköy’de ve Adalar’da adım adım dolaştırıyor; karşınıza çıkan her sokağı, o sokaklarda her yapıyı bir bir tanıtıyor.

İstanbul’un simgesi tabii ki Ayasofya!

– 30 yılı aşkın zamandır İstanbul’da geziler düzenliyorsunuz. Bu süreçte İstanbul’un değişimini geçmiş ve bugünle kıyaslayarak nasıl görüyorsunuz?

– Bugün ultra megakent bir İstanbul var. Tabi bu modern halini taşırken çok şeylerini de yetirdi. Ama ben hiç bir zaman kitabın önsözünde de belirttiğim gibi nostalji yapmıyorum. Zenginlik ve yoksulluk bir arada oluyor. Tarihle modernite İstanbul’da üst üste oturmuş vaziyette. Böyle bir bilinemezlik yeri. Bu durum burayı üstün kılıyor. Cıvıl cıvıl yaşayan bir kent. Bilinmezlikler İstanbul’u çekici kılıyor. Bu canlılık beni daha çok ayakta tutuyor.

– Her şehrin bir sembolü vardır. Londra’da Big Ben, Paris’te Eyfel Kulesi gibi. İstanbul’un simgesi sizce neresi?

– Topkapı Sarayı’ndan başlayıp boylu boyunca uzanan İstanbul silueti çok etkileyici. Simge olarak ise  bence Ayasofya. 17 Ağustos depremi olduğunda İsveç’te gezideydim. Türkiye’deki bir arkadaşım aramıştı. Ben o konuşmayı da unutmuştum. Ona ilk sorum ‘Ayasofya’ya bir şey oldu mu?’ olmuş. 1500 yıldır ayakta olan bir yapıdan bahsediyoruz.

Kent bilincini geliştiremedik

– Kentin gelişim ve değişimini nasıl yorumlarsınız?

– Tabi çok yapıyı da kaybettik. Daha da kötüsü kent bilincini geliştiremedik. 40 yıl önce başka davranabilseydik bu bilinç bambaşka bir yerde olurdu. Mesela Roma ve Osmanlı’da olan hamam ve çeşme kültürümüz geriledi. Ama her şeye rağmen hâlâ cıvıl cıvıl olması bu kenti çekici kılıyor.

– Yurt dışından gelip turlarınıza katılan insanların İstanbul hakkındaki algıları nedir?

– Çoğunlukla dışarıdan bakanlar için İstanbul, Doğu’ya açılan bir kapı durumunda. Batılı ama Doğu’nun bir parçası ama Batı’dan da izler taşıyor. Genç kuşaklar ise biraz modernite açısından da bakıyor bu kente.

– Kitapta okuyuculara vermek istediğiniz mesaj nedir?

Ben bu kitapta İstanbul’un zenginlikleriyle kaybolanlarını bir arada sunmaya çalıştım.

Faruk Pekin

Alfa Yayınları, 298 sayfa

tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER