Azerbaycan, birçok geleneksel sanat ve zanaat ile kültür açısından zengin bir ülke. Bu dikkat çekici geleneklerin çoğu İpek Yolu’na kadar uzanıyor ve bunların uygulamaları günümüze kadar devam ediyor. İpek Yolu’nun mirası, özellikle Azerbaycan Kelağayı’nın evi olan pitoresk Basqal köyünde görülebilir. Arnavut kaldırımlı ve şirin sokakları ile bu güzel köyde sadece Kelağayı yaratmanın sırlarına tanık olmakla kalmaz, aynı zamanda Azerbaycan’ın geleneksel ve tarihi atmosferini de yaşayabilirsiniz.
Geleneksel olarak Azerbaycan kadınları tarafından giyilen Kelağayıler, çağlar boyunca süregelen gelenekler kullanılarak yapılan zarif ipek başörtüleridir. Dokumacılar, önce dokuma tezgâhlarında dokumadan kumaşa dönüştürülen ince ipek iplikler ararlar. Tekstil hazır olduğunda, usta onu kaynatır ve kare şekline getirmek için kurutur. Son aşamada dokumacılar, doğal maddelerden yapılmış renkleri kullanır ve yeni oluşturulan kumaşı boyar. Kelağayı’nın renkleri konusunda büyük bir çeşitlilik vardır, çünkü her biri kendisine özel bir anlam taşır ve belirli sosyal durumlara uygundur. Daha sonra ustalar batik tekniği ile yaptıkları desenlerle başörtülerini süslüyorlar. Bu teknik, boyanın kumaşı renklendirmesini önlemek için sıcak mum üzerine damgalama yöntemini ifade ediyor. Tıpkı Azerbaycan zanaatının muhteşem huzurunun doğuşu gibi…
Basqal köyünde ipek dokumacılığın yanı sıra Kelağayı üretimi de her evde yapılır. Ailelerin her biri, benzersiz tarzlarını temsil eden belirli semboller ve desenler kullanır. Böylelikle bu enfes geleneğin gelecek nesillere aktarılması sağlanır. Ancak bu zanaatlar, Sovyet döneminin sonlarına doğru kendilerini yok olmanın eşiğine getirdiler. Neyse ki 2000’li yılların başında Basqal’da Kelağayı fabrikasının kurulmasıyla canlanma başladı. Yeni nesil tasarımcılar, atalarının geleneğini sürdürmekten ilham alarak kelaghayileri modernize edip, yeniden moda haline getirmeye çalışıyorlar. Tasarımcılar bir yanfan Kelağayı modasına yenilik katarken, bir yandan da özgünlüğünü korumaya gayret gösteriyorlar. Bu da her kıyafete özgünlük katıyor.
