Sıcaklıkların artmasına bağlı buharlaşma, yağışların ve hava şartlarının etkisiyle su seviyesinde belirli periyotlarda değişimin yaşandığı Van Gölü’nün kıyı kesimlerinde, son zamanlarda yaşanan çekilme dikkati çekiyor. Göl seviyesinin düşmesine bağlı yaşanan çekilme nedeniyle daha önce birçok yapının, teknenin ortaya çıktığı ilçede, Urartuların deniz taşımacılığında kullandığı kalenin sahil kesiminde o döneme ait 11 basamaklı liman görünür hale geldi.
Van İl Kültür ve Turizm Müdürü Erol Uslu, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Van Müzesi yetkilileri, ana kayaya 3 metre genişliğinde açılmış, Urartu döneminde tekne ve gemilerin kaleye malzeme taşımasında kullanıldığı değerlendirilen alanda incelemelerde bulundu. Çavuşoğlu, konu ile ilgili yaptığı açıklamada söz konusu limanın Erciş ilçesi kıyılarında yer alan ve “Beylerin Kalesi” olarak adlandırılan tescilli kalenin eteklerinde yer aldığını söyledi.
“urartuların deniz taşımacılığına önem verdiğini görüyoruz”
Urartular döneminde buranın Liman Kalesi olarak kullanıldığını belirten Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, gölün birleşme noktasındaki yaklaşık 20 metre yükseklikteki ana kayaya gemilerin rahat yanaşabilmeleri için 3 metre genişliğinde 11 basamaktan oluşan liman yapıldığını aktardı. Urartuların Van Gölü’nü aktif olarak kullandığı bilgisini veren Çavuşoğlu, şöyle konuştu: “Buradaki önemli husus, deniz taşımacılığında kullanılan ağır yüklerin daha rahat boşaltılması, teknenin daha rahat durabilmesi için bir bölüm açıldığını görüyoruz. Urartuların, Van Kalesi’nden itibaren hem güneye hem de batıya doğru kaleler inşa ettiğini biliyoruz. Bu kalelerin büyük bölümü, Van Gölü’nün kenarında yer alıyor. Ayanis, Kef Kaleleri bunlardan biri. Urartuların uzun süren kış aylarında kaleler arasında ulaşımı sağlamak için deniz taşımacılığına önem verdiğini görüyoruz.”
“böyle bir yapıyla ilk defa karşılaşıyoruz”
Doğal koyların Urartular için liman vazifesi gördüğünü, ancak bugüne kadar bunlara ait bir kalıntının bulunmadığını anlatan Çavuşoğlu, şöyle konuştu: “Van Gölü’nün sularının çekilmesiyle teknenin yaklaşabileceği, sabitlenebileceği bir alan ortaya çıkmış durumda. Buranın yüklerin boşaltılması için yapıldığını görüyoruz. Hemen kalenin altında yer alıyor. Şu ana kadar böyle bir yapıyla ilk defa karşılaşıyoruz. Bizim için önemli bir şey. Van Gölü sularının Urartu döneminde biraz daha yüksek olduğunu gösteriyor, çünkü hemen altındaki çıkıntı noktası açılmamış. Ana kayaya sağlı sollu dikdörtgen şeklinde basamaklar oluşturarak, göle doğru açılmış durumda.”
