Marmara Grubu Vakfı 36. Dönem 1. Oturum davetine katılan KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Ersin Tatar ile sıcak bir turizm konusu olan Maraş açılımı hakkında kısa bir röportaj yapma fırsatım oldu. Vakfın Genel Başkanı Dr. Akkan Suver’in davetlisi olarak programa katılan Sn. Tatar ile gerçekleştirdiğim röportajı, siz değerli TOURMAG Turizm Dergisi okurlarıyla paylaşıyorum. Röportaj öncesinde Sn. Dr. Akkan Suver’in açılış konuşmasından birkaç cümleyi de sizlerle paylaşmak istiyorum:
“Marmara Grubu Vakfı, bir aydınlar platformudur. Bu platform, 1985 yılından bugüne ulusal ve uluslararası alanda kabul görmüş bir sivil toplum hareketidir. Yine 1998 yılından bugüne kadar aralıksız olarak özen ve dikkat ile Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni gerçekleştirmektedir. 25. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni de 7-9 Haziran 2022 tarihleri arasında gerçekleştireceğiz. Marmara Grubu Vakfımızın Avrasya Ekonomi Zirveleri, bugün itibariyle Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Amerika kıtasından 51 ülke ile ilişkilidir. Bu ilişkiler, bir sivil toplum kuruluşu için ulaşılmış en üst düzeydedir. Bu arada önemle belirtmek isterim ki Marmara Grubu Vakfı; ekonomi, demokrasi ve sürdürülebilirlik hedefinde yaptığı çalışmalarını hem yerelde hem de uluslararası alanda sürdürmektedir.
Aralıksız gerçekleştirdiği Avrasya Ekonomi Zirveleri ile uluslararası alanda kabul görürken, yerelde de 2000 yılından bu yana Avrupa Birliği ve İnsan Hakları Platformu’muzun başarıyla uyguladığı Avrupa Birliği Projeleri, ayrı ayrı birer başarı hikayesidir. Bu bizim başarımız olduğu kadar, büyük milletimizden aldığımız güçten de kaynaklanmaktadır. Kıbrıs ise Marmara Grubu Vakfı’nın uluslararası alanda ilk göz ağrısıdır. Elbette Merhum Rauf Denktaş’ın Kıbrıs’ın siyasi tarihindeki yeri ayrıcalıklı ve önemlidir. Marmara Grubu Vakfı’nı sayısız defalar şereflendiren Rauf Denktaş’ı bizler bir ‘kahraman’ olarak değerlendirmişizdir. Onu rahmetle ve saygıyla anıyorum. Başbakan ve Cumhurbaşkanı olarak Sayın Derviş Eroğlu da sayısız defalar hem Marmara Grubu Vakfımızı hem de Avrasya Ekonomi Zirvelerini şereflendirmiş bir şahsiyettir. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ı da Marmara Grubu Vakfı’nda misafir etmiştik. Sayın Mustafa Akıncı da 2000’li yıllarda Bakan, daha sonra da Cumhurbaşkanı olarak Avrasya Ekonomi Zirvelerine katılmışlardı.
Bugün ise Zat-ı Devletleri Ersin Tatar’ı misafir etmenin gururunu yaşıyoruz. Elbette Sayın Rauf Denktaş’ın yeri önemlidir. Elbette Kıbrıs’ı Cumhurbaşkanı olarak temsil eden Derviş Eroğlu, Mehmet Ali Talat ve Mustafa Akıncı’nın hatıraları bizim için değerlidir. Ancak Zat-ı Devletleri Ersin Tatar’ın muhterem babası, dostumuz, ağabeyimiz Rüstem Tatar’dan devir aldığı bayrağı taşıması ise pek önemlidir. Zat-ı Devletleri Ersin Tatar, aynı zamanda benimle beraber burada bulunan eşim Müjgan Suver’in, Ertuğrul Kumcuoğlu’nun, Engin Köklüçınar’ın, Cafer Okray’ın da Cumhurbaşkanı’dır. Yıllarca Türkiye’de birlikte sürdürdüğümüz Kıbrıs’ın haklı davasını, O şimdi Cumhurbaşkanlığı düzeyinde sürdüren bir şahsiyettir.”
Oğulcan TATAR: Pandemi şartlarının sona ermesinin ardından Maraş açılımı ile beklenen turist akını için ne gibi hazırlıklar planlanmaktadır?
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin TATAR: Öyle bir açılım oldu ki Dünya duydu bunu. Türkiye’den her gelen, mutlaka Maraş’a gitmeden Kıbrıs’tan ayrılmaz. Maraş’ı özellikle görmeye gelen dünyanın çeşitli yerlerinden hem medyacılar hem de turistler var, her kesimden insanı ağırlıyoruz. Maraş öyle bir tarihi yer ki, bu haliyle bile turistler geliyor. Bu haliyle KKTC turizmine kazanımdır. Uluslararası camiada birtakım sıkıntılar oldu. Rumlara verilmesi yönünde bir beklenti içindelerdi. Öyle bir anlayış vardı. 47 yıldan sonra madem bir anlaşma olamadı, bizim hukukumuza göre orası KKTC toprağıdır. Açılmasında bir engel yoktu ve açtık. Hamdolsun, zaten turizmin bir parçası olmuştu bile. İsteyen girer ve çıkar.
Oğulcan TATAR: Turistler bireysel olarak bölgeyi nasıl ve ne zaman gezebilecekler? Şu an başladı, ancak açık olan yüzde 3,5’luk kısım için mi geçerli sadece?
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin TATAR: Yüzde 3,5’luk kısım pilot bölgedir, mal mülk iadesi içindir. İade için bir hukuk düzeni var orada. Mahkemeye başvurmaları için o bölgenin sivil yönetime verilmesi gerekirdi. Çünkü Maraş, askeri bir bölgedir. Dolayısıyla hepsinin sivile dönüştürülmesini biz şu anda göze almadık. Çünkü o durumda polis ve belediye hizmetlerinin de götürülmesi lazım. Askeri bölgelerde ise güvenliği asker sağlar, yani bizim KKTC askerimiz tarafından korunmaktadır. Dolayısıyla o anlamda, mal ve mülklerin iadesi için yüzde 3,5’u sivile dönüştürülmüştür. Zaman içinde inşallah hepsi dönüştürülecektir. Tüm malların mülklerin iadesi ve dolayısıyla tekrar yatırımların başlaması, oradaki hayatın devamı için yavaş yavaş açılacaktır. Ama mevcut yapıda Maraş açıktır. Vatandaş plaja da girebilir, kamu alanlarına da girebilir, orayı gezebilir de. Turist olarak her türlü orayı gezebilir.
Oğulcan TATAR: Çok teşekkür ederim. Peki, şu an Maraş’a girmek için herhangi bir izin söz konusu mudur?
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin TATAR: Kapalı Maraş’ın açılmasına kadar Maraş’ın daha büyük bir bölümü zaten açıktı. Kıbrıs’ta herkes bilir. Maraş’ın açık bölümü vardı, bir de kapalı bölümü vardı. Kapalı bölümü, bu otellerin olduğu yerdir. Yani sahil şeridi… 5 kilometre kadar aslında, o kadar da büyük bir yer değil ama en güzel sahil ve deniz orada. Dolayısı ile zaten açık olan Maraş’a ek, kapalı olan Maraş da açılmıştır. Ben Maraş’a bir bütün olarak bakarım esasen. Gazimağusa’nın hemen yanında ve Gazimağusa’nın bir parçası olarak değerlendiririm. Öyleydi ve halen de öyle şimdi. Buna en yakın yer Larnaka’dır, Aya Napa’dır Rum tarafında. Ama Maraş, Mağusa’nın tam içindedir.
Oğulcan TATAR: Türkiye’deki turizmciler olarak bizlerden beklentileriniz nelerdir?
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin TATAR: Sizlerden beklentilerimiz, Yunanistan’a göndermeyiniz insanlarınızı. Ne için göndereceksiniz? Kıbrıs hem daha yakın, hem Türkçe, hem Türk Lirası, hem sizlerin kardeşleri, soydaşları… Ve dolayısıyla her türlüsüyle Yunanistan’dan göreceğinin çok daha güzelini KKTC’de görebilecek turistmiz. Zaten deniz aşırıdır. Orada da deniz var, orada da yeşil var. Her türlü medeniyet gelip geçmiştir. Tabi 450 sene kadar da Osmanlı’nın izi var ve Türkiye’den gelen yatırımcılar da var. Her türlü otel, eğlence de var. Ne beklerse bir turist, KKTC’de var. Bizim Türkiye’den beklediğimiz, turistlerin KKTC’ye yönlendirilmesidir. Biz bir turist adasıyız ve Türkiye’nin yavru vatanıyız. Uçak biletlerinin de konacak ek seferlerle ucuzlayabileceğini düşünüyorum.
Oğulcan TATAR: Sayın Cumhurbaşkanım, açılım ile alakalı bu soruların dışında sizin kamuoyuyla paylaşmak istediğiniz düşünceleriniz var mıdır?
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin TATAR: Türkiye ile münasebetlerimizi şu anda en iyi şekilde sürdürmekteyiz. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde toplantılara ve etkinliklere katılıyorum, orada konuşmalar yapıyorum. Biz aynı milletin evlatları olarak, kendi milli ve ulusal çıkarlarımız bakımından KKTC hükümetini güçlü tutmamız lazım. Ekonomik yapısını daha da güçlendirmemiz lazım. Çünkü neticede bu milli bir davadır. Elbette siyasi bir duruş var ama burada ki ekonomik yapıyı da güçlendirmeliyiz. Tüm bu ambargolara ve üzerimizde olan engellere ve haksızlıklara rağmen -biliyorsunuz direkt uçuş yok, direkt ticaret yok- hamdolsun bizlerin büyük bir azim ve mücadelesiyle Kıbrıs’ta çok büyük turizm yatırımları vardır. Çok güzel otellerimiz, çeşitli üniversitelerimiz vardır. Bu üniversitelere Dünya’nın çeşitli yerlerinden öğrenciler gelmektedir. Türkiye’den de öyle… Tüm bunların reklamını yapmak, hem turisti hem de öğrencileri KKTC’ye çekmek, bizlerin en büyük arzu ve isteğidir.
Oğulcan TATAR: Sayın Cumhurbaşkanım, çok teşekkür ederim. Umarım hem turizm hem kültürel hem de ticari anlamda ilişkilerimiz artarak devam eder.
Röportajın gerçekleşmesinde katkıları bulunan Marmara Grubu Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Sn. Mahmut Saklı ile beraber Rena Travel Kültür Turları Sorumlusu Sayıl Ülünçer’e teşekkürü borç bilirim.
Oğulcan Tatar
[email protected]
