UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen Göbeklitepe’nin insanlığın ortak mirasına dönüşmesine katkı sağlayan Prof. Dr. Klaus Schmidt, vefatının 9. yılında anılıyor.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe ilk kez 1963’te İstanbul ve Chicago üniversitelerinin ortaklaşa yaptığı yüzey araştırmasıyla gündeme geldi. Ardından 1986’da tarlasını süren bir çiftçinin bulduğu heykelle Göbeklitepe’de somut bulgulara ulaşıldı.
Göbeklitepe’yi 1994’te ziyaret eden Prof. Dr. Klaus Schmidt ise burada yaptığı incelemelerde, sadece üst kısmı görülen taşların neolitik döneme ait olduğunu tespit etti. Şanlıurfa Müze Müdürlüğü bünyesinde bölgede 1995’ten itibaren başlayan kazılarda Schmidt ve ekibi de görev aldı.
2007’DE KAZI HEYETİ BAŞKANI OLDU
Göbeklitepe’de sürdürülen kazı çalışmalarında başkanlık görevi 2007’de Prof. Dr. Schmidt’e verildi. Schmidt başkanlığında Göbeklitepe’de yapılan kazılarda, insanlık tarihi için önemli ipuçları ortaya çıktı. Buluntular, avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik hayata geçilen bu dönemde, insanoğlunun mütevazı ve basit bir yaşam tarzıyla yetinmemiş olduğunu, aksine görkemli bir evre geçirdiğini ortaya koydu.
Kazılarda, neolitik döneme ait insan heykeli, kireç taşından şekillendirilmiş yaban domuzu, tilki ve kuş kabartmaları ile çakmak taşından yapılmış çok sayıda ok ucu bulundu.
Çalışmalarda, neolitik döneme ait, boyları 3-6 metre, ağırlıkları da 40-60 ton olan “T” biçimli dikili taşlar gün yüzüne çıkarıldı. Bölgede, 8-30 metre çapında dairesel ve dikdörtgen şekilli, dünyanın en eski tapınak kalıntıları ve yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 santimetrelik insan heykeli gibi çeşitli eserler bulundu.
GÖBEKLİTEPE, 7 YILDA GEÇİCİ LİSTEDEN ASİL LİSTEYE GİRDİ
Bölgenin elde edilen buluntularla “tarihin sıfır noktası” şeklinde nitelendirilmesi, dünyanın gözünün buraya çevrilmesini sağladı. Ünü kısa sürede uluslararası boyuta ulaşan Göbeklitepe, 2011’de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alındı. Kazı Başkanı Schmidt, Göbeklitepe’nin kalıcı listeye geçmesi için çalışmalarını yoğunlaştırdı.
Prof. Dr. Schmidt, tatil için gittiği Almanya’da 20 Temmuz 2014’te geçirdiği kalp krizi sonucu 61 yaşında hayatını kaybetti. Cenaze, 25 Temmuz 2014’te Almanya’nın Diebach kentinde düzenlenen törenle toprağa verildi. Profesörün ölümü, Göbeklitepe çalışmalarını yürüttüğü Şanlıurfa’da da üzüntüyle karşılandı.
5 YILDA 2 MİLYONU AŞKIN KİŞİ ZİYARET ETTİ
Schmidt’in en büyük hayali vefatından sonra gerçekleşerek, 1 Temmuz 2018’den itibaren Göbeklitepe, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildi. Aldığı bu unvan sonrası Göbeklitepe, Türkiye’nin en çok merak edilen ve gezilen ören yerleri arasına girerek 2 milyonu aşkın ziyaretçiye ev sahipliği yaptı.
