Kış spor yaralanmaları

Yazar Haber Merkezi

Kayak sporu 5000 yıl öncesine, avcıların ve balıkçıların kar ile mücadele için hayvan dişleri kullanmalarına uzanmaktadır. İskandinavya ve Sibirya’da bulunan modern kayak öncüleri M.Ö 2000 yılına kadar uzanmıştır. Kayak batonları ise denge için kullanılan bastonlardan (günümüzde baton olarak adlandırılmaktadır) geliştirilmiştir.

Snow-board uluslararası spor olarak 1998 Japonya, Nagano kış olimpiyatlarında kabul görmüştür. Snow-board’da yaralanma mekanizmalarını tam olarak anlamak için öncelikle kayaktan ekipman farkılılıkları üzerinde durmak gerekir. Klasik kayakta ve snow-board’da ayaklar “bağlamalar” ile sabitlenir. Aslında iki tür snowboard ayaakkabısı vardır, yaygın olarak kullanılan yumuşak ayakkabılar (soft shell) ve slalom yarışçılarının kullandığı sert ayakkabılar (hard shell). Alp disiplini klasik kayakta sadece sert ayakkabılar kullanılır. Her ikisinde de botların sabitlemesi için sertliği ayarlanabilen bağlamalar kullanılır. Ekipmandaki diğer fark kayakçıların aksine board üzerinde baton kullanılmamasıdır.


Prof. Dr. M. Kerem Canbora

Kayak yaralanmalarının temel sebebi kontrolsüz, ani ivmeli yüksek torklu düşme ve çarpmalardır. Yaralanma biyomekaniği kullanılan botlar, board ve bağlamadaki farklılıklar ile açıklamaktadır. Kayak sporu elit yarışmacılar için bile son derece riskli bir spor dalıdır. İlginç olarak erkekler kadınlara göre ciddi yaralanmalara daha sık maruz kalmaktadırlar. En sık yaralanan vücut bölümü dizdir ve en sık ön çapraz bağ yaralanmaktadır. Ön çapraz bağ başta olmak üzere diz bağ yaralanmaları kadınlarda erkeklere göre 3-8 kat daha fazla görülmektedir. Üst ekstremite yaralanmaları yani omuz kuşağı – kollarımız – önkol ve ellerimizdeki yaralanmalar snow-boardcularda kayakçılara göre iki kat daha fazla görülmektedir.

15-18 yaş arası genç sporculara bakıldığında iki yıl içerisinde en az yarısının yaralanma geçirdiği bildirilmiş. Bununla birlikte öne eğilme, yana eğilme ve torsiyonel yüklenmelerin aşırı kullanım yaralanmaları için potansiyel bir risk içerdiği bilinmektedir. Bu tip fizyolojik ve psikolojik aşırı yüklenmeler sadece fiziksel yaralanmalara yol açmakla kalmadığı gibi genç atletlerde immün sistem bozukluklarına da yol açarak hastalık riskini arttırmaktadır. Genç atletlerden kastedilen 15 yaş altıdır ve travmatik yada aşırı kullanım yaralanmaları bu yaş grubunda daha sık görülmemektedir Sonuç olarak henüz maturitesini tamamlamamış genç atletlerde ciddi yaralanma riski çok daha yüksektir. Erken mature atletlerde (10-15 yaş arası) geç mature (15 yaş sonrası) atletlere göre travmatik ve aşırı kullanım yaralanmaları yarı yarıya daha az rastlanmakta oluşu dikkat çekicidir.

Alp disiplini için basit bir tanımla “yokuş aşağı kayak yapmak” diyebiliriz. Kurallar ve yarış yapılandırmaları erkekler ve kadınlar için temelde aynıdır, ancak erkeklerde pist uzunluğu, dikliği ve kapı sayısı bayanlara göre daha fazladır. Alp disiplini yarışçılarında yaralanmaların % 80’i dönüşlerde meydana gelirken, geri kalan kısmı ise düz iniş sırasında olmaktadır. Öte yandan kafa travmaları ve üst ekstremite (omuz-kol- önkol ve eller) yaralanmaları çarpma-çarpışma nedeniyle olurken, diz yaralanmaları ise kayakçı hala kayarken hareket halindeyken vücudun düşüp yuvarlanmasına bacakların (dizlerin) eşlik edememesi (yani bağlamaların botları serbest bırakmaması sebebiyle kayakların kayakçıyla beraber dönememesi) sonucunda olur. Kafa travmaları ve spinal yani omurga yaralanmaları çok daha hasar verici yaralanmalardır.

Genç alp disiplini kayakçıları bu tip yıkıcı yaralanmalar sonrası daha ileri yaşlara göre koruyucu ekipman (kask, çene pedleri, korucuyu eldivenler, yüz koruyucu ) lar daha fazla kullanılmalıdır. Bir başka deyişle genç yetişkinler için yaralanmalar kendilerini ileride korumaları için bir tetikleyici olmaktadır. Epidemiyolojik çalışmalar, özellikle rekabetçi Alp disiplini kayakçılarında yaralanmaların son 5 dekatta azaldığını bir başka deyişle daha güvenli hale geldiğini göstermektedir. Ancak medya kapsamında bunun doğrulanmadığı hatta tersi yönde bir algı yaratıldığını söylenebilir. Özellikle son 30 yılda hem üst hem de alt ekstremite (leğen kemiği-kalça, diz ve ayak bileği eklemleri- uyluk ve kaval kemikleri ve ayak) yaralanmalarının önemli ölçüde azalmış olmasının nedenleri arasında koruyucu ekipmanların tasarımlarının iyileştirilmesi, yaralanma şekillerinin farkındalığının ve koruyucu önlemlere vurgunun artması sayılabilir. Kayak sporu genel fiziksel aktiviteye ve sağlıklı yaşam tarzı nedeniyle yaşlanma üzerindeki kuşkusuz faydalı etkileri göz ardı edilmemelidir. Kayak aktivitesine spesifik yapılan iklimin yani rakıma maruz kalmak da olumlu etkileri desteklemektedir.

kış spor yaralanmaları

Kış sporlarında en çok hangi tip yaralanmalar oluyor diye bakıldığında:

Beyin sarsıntısı

Kış sporları dahil her türlü sportif aktivitede beyin sarsıntısı meydana gelebilir. Beyin sarsıntısı vakalarının 1/3’den fazlası çocuklarda görülmektedir. Bu yaralanmalar daha çok kayak ya da snow-board yaparken olur. Dolayısı ile bu tip sporlar beyin sarsıntısı riski taşırlar.
Kayakçı ya da snow-board sporcularında önde gelen ölüm sebepleri arasında gösterilen beyin sarsıntısı konusunda CNN hikaye bile hazırlamıştır. İlgili link https://edition.cnn.com/2013/01/14/sport/skiing-risks-deaths-injuries/index.html

Düşen bir sporcuda aşağıdaki belirtilerin varlığı, beyin sarsıntısı lehine düşündürülmelidir.

  • Bayılma
  • Görme bulanıklığı
  • Baş dönmesi
  • Bilinç bulanıklığı
  • Yaralanma bölgesinde şişlik
  • Kusma
Omuz kuşağı kırık ve/veya çıkıkları

Omuz yaralanmaları tüm kış sporları içinde yüzde 15’lere kadar sıklıkta görülürken özellikle snow-boardcularda oran yüzde 40’lara varan sıklıkta görülmektedir. Omuz yaralanmaları kayakçılarda çok daha az sıklıkta görülür (% 4-11). Omuzun rotator yani döndürücü kılıf yaralanmaları, omuz çıkıkları, akromio-klavikular ayrışmalar ve klavikula yani köprücük kemiği kırıkları omuz kuşağındaki başlıca yaralanmalardır.

Omuz çıkıkları sert bir yüzeye çarpıldığında yada el açık pozisyonda yere düşme durumunda meydana gelmektedir. Omuz eklemi çıkıklarının diğer eklemlerden daha sık görülmesinin en önemli nedeni diğer eklemlerden daha hareketli olmasıdır. Omuz vücudumuzun en hareketli dolayısı ile yerinde durması en zor eklemdir. Omuz eklemi yerinden çıktığında beraberinde hem bağlar hem de kemikler hasar görür. Kayak sporcularının omuz çıkığı riski çok yüksektir. Buzun üzerine düşen patenciler ya da diğer oyuncular ile çarpışan hokey oyuncuları da aynı risklerle karşı karşıyadır. Omuz çıkığının tedavisiz kalması çıkığın giderek daha sık tekrarlamasına yol açacaktır.

Omurga yaralanmaları

Nadiren ölümcül olabilen omurga yaralanmaları diğer kafa travmalarından daha rahatsız edicidir. Omurga çevresi bağ ve adalelerdeki yaralanmalar sporu yapmanıza uzun haftalar engel olabilir. Bunun yanında kırıklı-çıkık vakalarında tam felce kadar giden bir tablo ile karşılaşılabilmektedir.
Özelikle yüksek yamaçlardaki kayakçılar omurga yaralanmalarına daha açıktırlar. Snow-board sporcuları sırt yaralanmalarına açıktırlar. Sonuç olarak tüm kış sporları omurga yaralanmaları açısından risk taşırlar.

Dirsek çıkık ve /veya kırıklı çıkık

Dirsek yaralanmaları genellikle beyzbol yada tenis gibi yaz sporları ile ilişkilendirilse de kış sporcularında nadir değildir. Dirsek yaralanmaları sadece bariz travma ile değil aynı zamanda aşırı kullanım yada yanlış tekniğe bağlı olarak da yaralanabilirler. Dirsek travmalarının önemli bir kısmı düşmeden korunmak için eller açık iken gerçekleşmektedir. Darbe yeterince şiddetli ise dirsekte kırık ile birlikte çıkık ve damar-sinir yaralanmalarının olabileceği akılda tutulmalıdır. Dirsekteki eklem içi şişlik, morarma yada deformite yani çarpıklık durumunda ciddi dirsek yaralanması olabileceği akla getirilmeli ve süratle doktora ulaştırılmalıdır.

Kayakçı başparmağı

Ellerin ve bileklerin düzenli olarak kullanıldığı tek kış sporu kayaktır. Kayakta paten yada kızakla kaymaya göre daha fazla başparmak yaralanmaları görülmektedir. En yaygın el yaralanması ise başparmağı yerinde tutan önemli bağların yaralandığı kayakçı başparmağıdır. Kayakçılarda diz yaralanmalarından sonra en sık 2. yaralanma olan başparmak yaralanmaları bir baton üzerinde sıkı bir tutuş sağlarken geriye doğru elin ve başparmağın geriye doğru bükülmesi ile gerçekleşir. Sadece bağların yırtılması ile kalmayıp aynı zamanda başparmak kemiklerinin de kırılması ile sonuçlanabilir. Bu tip yaralanmalar en basit hareketlerde bile meydana gelebilmektedir.

Diz yaralanmaları

Dizlerimiz yürüyüş, koşma gibi günlük aktivitelerde vücudumuza gelen şoku absorbe etmeye yani karşılayarak yumuşatmaya çalışırlar. Kayak başta olmak üzere diğer kış sporlarında dizlerin şoku emme etkisine çok daha fazla ihtiyaç duyarız. Spor yaralanmalarında en sık karşılaşılan diz yaralanmalarında özellikle diz yan ve çapraz bağlarında yırtıklar olur. Bunun yanında çok şiddetli düşmelerde bağ yaralanmalarına kırıklarda eşlik etmektedir. Dizin dönme ile birlikte olan yaralanmalarında ciddi bağ lezyonları oluşur. Ön çapraz bağ başta olmak üzere bağ yaralanmaları kadınlarda erkeklere göre 3-8 kat daha fazla görülmektedir. Gerçek nedeni bilinmemekle beraber alt taraf dizilimi, bağların boyutu, bağ gevşekliği, beceri düzeyi, kas gücü ve koordinasyon suçlanmaktadır.

En sık karşılaşılan diz yaralanma modelleri:

  • Diz önü, yanı, arkasındaki bağlarda yaralanma
  • Menisküs yırtıkları, diz kıkırdak yaralanmaları
  • Uyluk alt ucu (femur) yada bacak üst ucu (tibia) yaralanmaları
  • Diz çıkıkları (çok ciddi yaralanmalardır ve damar yaralanma riski taşırlar)
Ayak bileği burkulma ve yaralanmaları

Ayak bileği burkulmaları son derece yaygındır. Talus denilen topuk kemiğinin üstündeki kemiğin kırılması snow-boardcu ayağı olarak bilinir. Hafif burkulmalar buz, elastik bandaj ve elevasyonda istirahat ile düzelirken ciddi ayak bileği yaralanmaları kırıklara yol açtığında cerrahi yada ameliyatsız tedavi sonrası en az altı hafta alçı tedavisi gerektirmektedir. Her durumda tedavi süresince spordan uzak kalmak gerekecektir.

Spor yapanların bulundurmaları gereken malzemeler:
  • 2 adet 10 ve 20 cmlik elastic bandaj
  • 2 adet adezif (yapışan elastic bandaj)
  • 1-2 adet rulo bez bandaj
  • 5 adet antibiotikli merhem
  • 5 antiseptik mendil
  • 2 kutu aspirin
  • 1 adet termal battaniye
  • 1 adet soğuk kompres
  • 2 adet latex olmayan eldiven
  • 1 adet hidrokortizonlu merhem
  • Makas
  • 5’er adet steril kare gazlı bez
  • Oral termometre
  • Cımbız
  • İlkyardım talimat kitapçığı
Yaralanmalardan nasıl korunabiliriz?

• İlk başta herkesin yapması gereken şey kimlik bilgilerini ve acil durumlarda ulaşılması gereken şahısların iletişim bilgilerini üzerlerinde bulundurmalarıdır.
• Dağ koşulları ekstrem koşullardır ve herkes kendisinden sorumludur. Uygun ekipmanı olmadan kendi tecrübe ve kabiliyetini aşan bölgelerde bulunmamalıdırlar.
• Her zaman için arkadan gelen şahıslar öndekilere karşı sorumludurlar. “Unutmayın kimsenin arkada gözü yoktur!”
• Hiç kimse pistteki genel topluluğun ortalama hızı ve kayma stilinin üzerinde bir tarzda hareket yapmamalıdır.
• Pist görevlileri ve uyarı levhaları bizim güvenliğimiz için vardır; dikkate alalım.

  • Düzenli aralar vermek: Çocukların kontrol amacı ile yakın gözlemde tutulması çok önemlidir. Çocuklar genelde yorulduklarını fark etmezler. Bu da onları kas yorgunluğuna ve yaralanmalara açık hale getirir. Su içmeyi ve küçük atıştırmalıkları içeren küçük molalar bu tip yaralanmaları önlemede faydalı olacaktır.
    Şüphesiz ki ne zaman duracağını bilmek te bir tecrübe ister. Ciddi yaralanmaların tamamı son inişlerde olur. “Bir tur daha kayalım, bu da son olsun, para verdik sonuna kadar faydalanmalıyım” gibi dürtüler uzun vadede hep zarar vermiştir.
  • Hava durumunu kontrol etmek: Hava durumu kimi zamanlar tahmin edilemeyebilir. Bir anda çok açık ve güneşli hava tehlikeli bir duruma geçebilir. Önceden mutlaka hava durumu kontrol edilerek özellikle fırtınalı ve sisli havalardan kaçınılarak yaralanmaların önüne geçilebilir.
  • Tek başına olmamak: Kış sporlarında belki de en tehlikeli davranış yalnız olmaktır. Bu durum potansiyel olarak hayatı tehdit eden her türlü riski beraberinde getirmektedir. Bir başka sporcunun olması ile en aza indirgenebilir. Diğer sporcu ile yakın kalmak kaza anında karşılıklı yardımlaşmayı kolaylaştıracaktır. Diğer sporcunun yorgunluk ya da kafa karışıklığının varlığı gözlenmelidir. Acil durumlarda müdahale edilmesine imkan sağlayacak yardım kiti çok yararlı olabilecektir.
  • Isınma egzersizleri: Genel olarak sporda en önemli olan ve ne yazık ki en çok ihmal edilen şey ısınma ve açma-germe eksersizleridir. Hiçbir elit sporcu bunları yapmadan harekete başlamaz!

Adalelerimiz ve kalbimizin fiziksel aktivite öncesi hazırlığı önemlidir. Isı düştüğünde adaleler gerilir ve kalp damarları kasılır. Düşük ısıda olası adale krampları yaralanmalara eğilimi arttırır. Isınma uygulaması şunları içermelidir:
– Kollar, sırt ve bacakların germe eksersizleri
– Üst taraf dairevi hareketleri,
– Çömelme hareketleri
– İp atlama ya da kısa mesafe koşu

Bu eksersizlerin aşırı soğuk derecelerde aşırı yapılması adalelerin gerginliğini fazla artırarak gevşemeyi geciktireceği akılda tutulmalıdır. Bu eksersizler sık kullanılan büyük adalelerle yapılmalıdır. Otuma-kalkma, kol çevirme, hafif koşu gibi basit hareketler olmalıdır.

  • Koruyucu ekipman kullanımı: Koruyucu ekipman kullanımı ile şiddetli yaralanmalar en aza indirgenebilir. En önemli ekipman kasktır. Yapılan çok sayıda çalışma kask kullanımı ile ölüme kadar gidebilecek ciddi kafa travmalarının önlenebileceği bildirilmiştir. İdeal kask için öneriler:
    – Dış kabuğu sert olmalı ve mutlaka şoku absorbe edecek tabakaları olmalı.
    – Kaskınız eski ise kırılma ve aşınma kontrol edilmeli ki ciddi yaralanmada bu çok önemlidir.
    – Kaskınız yaptığınız kış sporu tipine uygun tasarlanmış olmalıdır. Örneğin, bisiklet kaskı kayak ya da snowboard için uygun değildir.
    Kaskınızın çok iyi oturtulması gerekmektedir .
  • Defektif donanım: Sadece ekipmanınızın uygun olması düzenli bakımı yapılmadıkça sizi ve ailenizi hangi etkinliği yaptığınızdan bağımsız olarak yeterli koruyamayacaktır. Bir başka deyişle ekipmanınızın her kullanım sonrası ve öncesi defekt yani bozulma varlığı kontrol edilmelidir.
  • Uygun teknik kullanımı: Kayak ya da snow-board sırasında oluşan birçok yaralanma doğru teknik kullanmama ile ilişkilidir. Örneğin başın çok öne eğilmesi ya da kayak batonunun doğru tutulmaması neden olabilir. Eğim ya da buza çarpmadan önce ne yaptığınızı bilmeniz gerekmektedir. Yaptınız kış sporu tipi ne olursa olsun mutlaka nitelikli bir eğitici ile vakit geçirmeniz gerekmektedir. Eğitmeniniz size tepeden aşağı inerken ya da parkur boyunca vücudunuzu nasıl hareket ettireceğinizi hatta nasıl düşmeniz gerektiğini öğretecektir. Örneğin kayak hocanız size düşerken geriye değil, öne doğru düşmenizi öğretecektir. Çocuklara yönelik profesyonel dersler yaralanmaları önlemede çok etkilidir. Çocuklarınız doğru tekniği ne kadar erken öğrenir ise, kış sporları konusunda daha donanımlı olacak ve kayak onlar için çok daha eğlenceli olacaktır. Durmayacak bir kızaktan yuvarlanarak çıkmak gibi basit güvenlik ipuçları yaralanmayı önleyecek ya da şiddetini azaltacaktır. Kış sporları güvenliğini sağlayacak teknikleri internet ya da dergilerden araştırmak son derece faydalı olacaktır.
  • Deneyim seviyenizin üstüne çıkmaya kendinizi zorlamayın: Kendi sınırlarınızı bilerek bu sınırların içinde kalmak önemlidir. Bu özellikle yeni bir eğim denerken ya da alışkın olmadığınız bir kış sporunu denerken daha da önem kazanır. Kendi seviyenize uygun pistlerde kaldığınızdan emin olun. Deneyiminizin ötesinde snow-board yada buz pateni denemeye çalışmayın. Unutulmamalıdır ki birçok yaralanma insanların hızlarını kontrol edemedikleri ya da deneyimlerinin ya da yeteneklerinin ötesine geçmeye çalıştıkları zamanlarda olur. Bilmeniz gereken sadece kişisel sınırlarınız değildir. Bunun yanında buz pateni pisti yada kayak pisti dahil her yerde kurallara uyulması gerekmektedir. Sınırlayıcı çizgiler yada ipler kayak devriyeleri tarafından güvenli olmayan arazi bölgelerini işaretlemek amacıyla kullanılır. Patenciler için de ince buzdan korunmak amacıyla bu işaretler kullanılır.
  • Uygun giysilerin giyilmesi: Kış sporları yaparken giydiğimiz kıyafetler bizi sıcak tutmaktan fazlasını yaparlar. Bir yandan da güneş yanığı, rüzgar yanığı ve donma tehlikesinden korurlar. Bu koruma sırasında aynı zamanda serbestçe harekete izin veren esnekliği sağlamalıdırlar. Üşümek stresi arttırır stres altında her türlü mental-motor kabiliyetimiz azalır. Kış sporları için kıyafet seçiminde tüm bu hususlar göz önünde tutulmalıdır.

Açık havada yapılacak aktivitelerde en uygun giyim prensipleri şunlar olmalıdır:
– Uzun ve kısa iç giyim
– Uzun kollu bir gömlek ya da polar yelek
– Polar ceket ya da yalıtımlı ceket
– Su geçirmez en dış giyim
– İdeal olarak astarlı su geçirmez eldivenler
– Kaskınızın altına takılacak yün başlık veya yüz maskesi
– Yün çoraplar
– Su geçirmez botlar

  • Çevrenize aşina olun: Bilmediğiniz, aşina olmadığınız ortamlar size süprizler hazırlayabilir. Birçok kış spor yaralanmasının, kişinin kayak pistinde bir ağacı ya da kayayı görememesi ya da bir hokey maçı sırasında ince bir buz yamasını fark etmediği için olmaktadır. Çevrenizi tanımak hangi alanlardan uzak durmanız gerektiğini bilmenize yardımcı olacaktır. Manzarada tanıdık bir nokta seçerek alanı tarayın. Aşağıda yaralanma riskini en aza indirecek basit bilgiler yer almaktadır:
    • Çarpışma riski açısından kalabalık alanlardan uzak durmak.
    • Kulaklık takmayın, müzik dinlemeyin.
    • Kayalar ve ağaçlardan uzak durun.
    • Alanı devamlı tarayın.
İşe yarayacak öneriler

Ekipmanlarda güncelleme ve/veya iyileştirme yaralanma oranlarınızı önemli ölçüde azaltacaktır. Örneğin “hızlı bırakma” bu sayede devreye sokulabilecektir. Böylece alt uzuvdaki büyük kemik (uyluk ve kaval kemiklerimiz) kırıkları azalacaktır. Akıllı kayak tasarımları Alp disiplini sporcularında yaralanma riskini önemli ölçüde azaltmıştır. Buna karşın kayak gövdesi zırhı gibi aşırı güvenli ekipmanların yanlış bir güvenlik hissine yol açarak yetenek seviyesinin üzerinde denemelere girişilebilmesi endişesi bugün tartışılmaktadır. Yamaçlarda tecrübe kazanmak için yeterli vakit ayırın. Profesyonel eğitim alın ve daha tecrübeli arkadaşlarınız tarafından teşvik edildiğinizde mutlaka deneyim seviyenizin üzerine çıkmakta aceleci olmayın. FIS kurallarını mutlaka okumanızda fayda vardır.

FIS kuralları
  1. Diğerlerine saygı duyun. Bir kayakçı yada snow-boardcu başkalarını tehlikeye atmayacağı yada önyargılı olmayacağı şekilde davranmalıdır.
  2. Kayak yada snow-board sırasında hız kontrolü. Bir kayakçı yada snow-boardcu kontrollü hareket etmelidir. Hızını ve kayak yada snow-board tarzını kişisel yeteneklerine, mevcut arazi koşullarına, kar ve hava koşullarına ve trafik yoğunluğuna uyarlamalıdır.
  3. Güzergah seçimi. Arkadan gelen kayakçı veya snow-boardcu rotasını ilerideki kayakçıları veya snow-boardcuları tehlikeye atmayacak şekilde seçmelidir.
  4. Sollama/Geçme. Bir kayakçı yada snow-boardcu başka bir kayakçıyı geçerken sollanan kayakçının isteyerek yada istemsiz hareketlerine yeterli alan bırakmalıdır.
  5. Giriş, başlatma ve yukarı hareket etme. İşaretli bir koşuya giren kayakçı veya snowboardçu, yamaçlarda durduktan yada yukarı doğru hareket ettikten sonra tekrar başlamadan önce kendini ve diğerlerini tehlikeye atmadan yamaçlarda yukarı ve aşağı bakmalıdır.
  6. Pistte gereksiz durma. Gerekli olmadıkça kayakçı veya snow-boardcu pistin dar ve görüş açısının kısıtlı olduğu yerlerde durmamalıdır. Düştükten sonra kayakçı veya snow-boardcu pistten en kısa sürede uzaklaşmalıdır.
  7. Tırmanma veya inme. Kayakçı veya snow-boardcu tırmanış yada iniş sırasında pistin yanında kalmalıdır.
  8. İşaret yada işaretçilere uyma. Bir kayakçı veya snow-boardcu tüm işaretlere saygı duymalıdır.
  9. Yardım. Kazalara her kayakçı veya snow-boardcu yardımcı olmakla yükümlüdür.
  10. Kimlik. Her kayakçı veya snow-boardcu sorumlu yada etkilenen olsun yada sadece şahit olsun kaza sonrasında isim ve adres alışverişinde bulunmalıdır. M.Ö 2000’li yıllara uzanan kayak sporu ve çok daha yeni bir spor olan snow-board başta olmak üzere kış sporlarının dünya genelinde popülaritesi giderek artmaktadır. Sporcu sayısındaki belirgin artış beraberinde yaralanma riskini de getirmiştir. Ekipmanların geliştirilmesi, koruyucu davranış şekillerinin ve farkındalığın arttırılması ile son 30-40 yılda yaralanmalar ciddi olarak azaltılabilmiştir. Dünya genelinde yaklaşık 200 milyon kayakçı ve 70 milyon snow-boardcu dahil bu öneriler dikkate alındığında diğer spor aktivitelerine göre kış sporlarında korkacak bir şey olmadığı anlaşılacaktır.

Kaskınızı mutlaka takın. Kaskınızı mutlaka takın. Kaskınızı mutlaka takın…

Prof. Dr. M. Kerem Canbora

tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER