Ekonomi profesörü uyardı:Türkiye ekonomisi kırılganlaşacak! Turizm sektörü ne yapmalı?

Yazar Kadir Toprakkaya

İstanbullu otelcilerin düzenlediği Türkiye Turizm Zirvesi kapsamında “Türkiye ekonomisi ve global gelişmelerin etkisi” başlıklı bir konuşma yapan Özyeğin Üniversitesi’ndan Profesör Doktor Ümit Özlale, küresel ekonomik gelişmeler, geleceğe dair ekonomik beklentiler, Türkiye ekonomisini bekleyen riskler ve turizm sektöründeki fırsatlarla ilgili önemli mesajlar verdi.

Türkiye’nin borç alan bir ülke olduğunu ve bunun önemli riskleri beraberinde getirdiğini belirten Profesör Özlale, Çin gibi hızlı gelişen ülkelerin ise artık ucuz işgücü olmaktan çıkarak yavaş yavaş tüketimini arttırdığına işaret etti. Özlale, bu durumun Türkiye turizmi açısından da önemli fırsatlar barındırdığını kaydetti.

Profesör Doktor Ümit Özlale, konuşmasının devamında şu önemli noktaların altını çizdi:

TÜRK EKONOMİSİ 2007’DEN BERİ PATİNAJ YAPIYOR

Türkiye ekonomisi şu anda 2007’den beri patinaj yapıyor. 2007 yılından beri borçlanarak büyüyoruz. GSMH yurtiçi hasılanın üzerinde büyüyen bir kredi ve dış borç var. Türkiye şu anda ürettiğinden daha fazla harcama yapıyor. Bu, Türkiye için riskli bir durum.

EKONOMİ KIRILGAN BİR HAL ALACAK

Türkiye ekonomisi 2015 ve sonrasındaki dönemde daha kırılgan bir hale gelecek. Ana sektörlere bakıldığında (Türkiye’nin ortalama büyümesinin üstünde büyüme kaydeden) bu sektörlerin ithalata bağımlı ve üretilen ürünlerin kullanım değerinin düşük olduğu görülüyor. Üretilen akıllı telefonun yüzde 50’si, LCD televizyonun yüzde 88’i ithalat. İhracat şampiyonu olmuşsak, aynı zamanda ithalat şampiyonu olmuşuz demektir. Daha fazla ithalat, daha fazla cari işlemler açığı. Türkiye uzun dönemdir ithalat ağırlıklı ve sürekli cari açık vererek büyüyor.

TALEP DARALACAK

Türkiye’de yatırım harcamalarında ve iç talepte bir düşüş bekleniyor. Ancak bu kırılganlığı azaltmıyor. Hükümetin orta vadeli planında, Türkiye’nin mevcut potansiyelinin altında büyüyeceği görülüyor. Enflasyon düşmediği sürece, Merkez Bankası faizleri düşürmeyecek. Bunun sonucunda ise daralan taleple karşı karşıya kalacağız.

HİZMET İHRACATININ ÖNEMİ ARTIYOR

Türkiye’de ihracat değeri yüksek ürünlerin teşvik edilmesi gerekiyor. Burada da hizmet ihracatının önemi ortaya çıkıyor. Türkiye’de turizmin milli gelire katkısı yüzde 9. Pek çok endüstriyi içinde barındıran imalat sanayiinde ise bu oran yüzde 18. Sektörün kayıtlı istihdama katkısı yüzde 9,1 ve toplam ihracat içindeki payı yüzde 6. Bu yüzden turizm sektörünü göz ardı etmemiz artık mümkün değil.

YURTDIŞINDAN KAYNAK GİRİŞİ AZALACAK

Türkiye ekonomisi ile ilgili önemli bir gerçek ortaya çıkmış durumda: 2015 yılında, yurtdışı kaynaklar eskideki kaynaklar cömert olmayacağı için, ekonomik olarak kırılgan ve düşük büyümeli bir yıl olacak. Bu yüzden turizm ve hizmet ihracatı kritik bir role sahip.

KİLİT ROL TURİZMDE

Dünya ekonomisi yüzde 2 büyürken turizmin yüzde 5 büyümesi, turizmin kilit rolüne işaret ediyor. Özellikle Asya ülkelerinin dünya ihracatına daha fazla katkı yaptığını görüyoruz. Kendi içinde yoğun bir turist akışı var. Çin şu anda bizim yönelmek istediğimiz ülkelerden biri. Çinlilerin turizm harcaması, Türkiye’nin milli gelirinin 5’te birine denk geliyor. Küresel bazlı turizme dahil olanlar artık sadece cebinde parası olan Avrupalılar değil, aynı zamanda Çin gibi gelişmekte olan ülkeler.

Batılı turistler, yeşil ve sürdürülebilir destinasyonlara, daha fazla sosyal sorumluk sahibi olan destinasyonlara gitmek istiyor. Öte taraftan yaşlanan nüfus turizm için yüksek potansiyel oluşturuyor. İngiltere’de katarakt ameliyatı olacağınız parayla THY ile İstanbul’a gelip ameliyatınızı olup üç gün boyunca da şehri gezebiliyorsunuz.

EN ÖNEMLİ NOKTA TURİST BAŞINA ORTALAMA GELİRİ ARTTIRMAK

En fazla Asya – Pasifik ve Afrika’dan gelecek. Turist ve pazar çeşitliliği artacak. Öte yandan Güney Avrupa’nın turizmden aldığı pay azalırken, Asya’nınki artacak. Türkiye’nin yapması gereken en önemli şey turist başına ortalama harcamayı arttırmak.

DOĞRU ÜRÜNLERLE DOĞRU PAZARLARA ULAŞMAK GEREKİYOR

Türkiye’nin turist çektiği pazar sayısı artıyor, çeşitleniyor. Ancak turizm geliri nüfusa paralel olarak artmıyor. İmalat sanayindeki problem burada da ortaya çıkıyor. Yani, katma değeri yüksek ürün yaratamıyoruz. Katma değeri yüksek ürün oluşturup, ekonomik kırılganlığı azaltabiliriz. Diğer taraftan doğru ürünlerle doğru pazarlara erişmek gerekiyor.

tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER