Diyarbakır Surları eski ihtişamına kavuşacak

Yazar Kadir Toprakkaya

UNESCO tarafından 2015 yılında Dünya Kültür Mirası olarak tescillen Diyarbakır Surları, başlatılan restorasyon çalışmasıyla eski ihtişamına kavuşacak.

Merkez Sur ilçesinde bulunan Diyarbakır Surları, UNESCO tarafından “İnsanlık tarihinde önemli bir aşamayı veya aşamaları gösteren bir yapı türü, mimari, teknolojik grup veya peyzaj için istisnai bir örnek” olması nedeniyle Dünya Kültür Mirası olarak 2015 yılında tescillendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve dönemin Kalkınma Bakanlığı’nca sağlanan ödeneklerle 2019’da hazırlanan burçların rölöve, restitüsyon ve restorasyon, statik proje ve raporları, Bilim Komisyonu ve Koruma Kurulu’ndan onay aldı.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan ihaleyle ilk etapta en görkemli, en nitelikli anıtsal, büyük burçlar olan ve üzerinde kitabe, hayvan motifleri, kesme taş silmesi bulunan Ben-u Sen, Yedikardeş, Selçuklu ve Nur burçlarının restorasyonuna 10 Ağustos’ta başlandı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, Diyarbakır Valiliği ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin koordinasyonu ile yürütülen restorasyonda, yapısal hasarların giderilmesine yönelik güçlendirme, konservasyon ve mimari gerekliliklere göre tamamlamaları içeren minimum müdahale ilkesine uyarak onarım yapılacak. Yürütülecek tüm çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın oluşturduğu Bilim Komisyonu ve alanında uzman kişilerden oluşan danışma kurulu tarafından titizlikle kontrol edilecek.

Diyarbakır Surları
SURLARIN YAPISINA UYGUN ÖZGÜN MALZEMELER KULLANILACAK

Çalışmalar kapsamında Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünce burçlardan alınan taş, tuğla ve harç numuneleri analiz edildi. Burçların ana bağlayıcı harcını tespit etmek üzere laboratuvarlarda yapılan analizlere göre harç oranları belirlendi. Restorasyonda bazalt taş, tuğla ve özgün harç kullanılarak tamamlamalar yapılacak. Bilimsel veriler ışığında surların yapısına uygun özgün malzemeler kullanılacak.

Diyarbakır Surları
3 BOYUTLU BELGELEME ÇALIŞMASI YAPILDI

Çalışmalarda tarihi surların yüksek hassasiyette ve hatasız şekilde tespiti ve belgelenebilmesi için yüksek çözünürlüklü fotoğraf makineleri ve lazer tarayıcı cihazlar kullanıldı. Elde edilen 3 boyutlu nokta bulutu üzerinden alınan verilerle belgelenme çalışmaları gerçekleştirildi. Bu çalışma ışığında burç ve duvarlarındaki Diyarbakır Surları’nın genel fiziksel durumu, mimari ve mekansal özellikleri, işlev potansiyeli, kent ve yakın çevreyle ilişkiye yönelik tespitler yapıldı. Yedikardeş, Ben-u Sen ve Nur burçlarında ilk etapta içindeki teras ve seğirdim bölümlerinde biriken toprak temizlenerek zemine ulaşılacak. Burç zeminine düşen surlara ait taşlar tespit edilerek, bu taşların monte edilerek orjinalliğin korunması sağlanacak.

SURUN ÇEVRESİNDEKİ 41 YAPI KAMULAŞTIRILDI

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Nur Burcu ile Yedikardeş Burcu’nun dış çeperinde bulunan ve sur koruma bandı içerisinde kalan çoğu tapusuz, gecekondu niteliğindeki 41 yapıyı kamulaştırdı. Surlara bitişik yapıların yıkılması ile üzerindeki görkemli kitabe, hayvan motifleri, kesme taş silmesi bulunan Ben-u Sen, Yedikardeş, Selçuklu ve Nur burçlarının tüm ihtişamı yeniden ortaya çıkarılmış olacak.

tourmag turizm dergisi

İLGİLİ HABERLER